Stany lękowe stanowią obecnie coraz częstszy problem, który dotyczy zwłaszcza społeczeństw krajów rozwiniętych. Są one uznawane za jedną z chorób cywilizacyjnych. Mogą wywoływać szereg objawów, które niejednokrotnie znacznie utrudniają codziennie funkcjonowanie. Jednak czy kaszel może być jedną z dolegliwości, które towarzyszą stanom lękowym? Jeżeli chcesz się dowiedzieć, to musisz koniecznie przeczytać ten artykuł.
Przyczyny kaszlu
Kaszel jest naturalnym odruchem układu oddechowego mającym na celu oczyszczenie dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny. Może on być spowodowany przez wiele przyczyn. W zależności od czasu utrzymywania się, dzieli się go na:
- ostry (do 3 tygodni),
- podostry (między 3 a 8 tygodniami),
- przewlekły (trwający powyżej 8 tygodni).
Można także rozróżnić kaszel suchy, gdzie nie towarzyszy mu usuwanie wydzieliny i mokry (produktywny), czyli taki, w którym z dróg oddechowych zostaje odkrztuszona wydzielina. Zwykle inne przyczyny wywołują kaszel ostry, a inne przewlekły, podobnie jest z kaszlem suchym i mokrym. Ostry kojarzony jest zwykle z wirusowymi i bakteryjnymi infekcjami górnych i dolnych dróg oddechowych (zapalenie krtani, zapalenie oskrzeli czy płuc). Przewlekły może mieć wiele przyczyn, najczęściej jest on jednak wywoływany przez spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła.
Kaszel suchy jest dość charakterystyczny dla początkowej fazy infekcji, występuje także w przebiegu astmy czy chorób śródmiąższowych płuc. Jednakże kaszel suchy może mieć także podłoże psychogenne, czyli wynikać z zaburzeń psychicznych, w tym także stanów lękowych. W przypadku takiego pochodzenia kaszlu, ważne jest najpierw wykluczenie innych potencjalnych przyczyn. Nie zawsze jest to łatwe, ponieważ pacjenci z psychogennym kaszlem mogą próbować nawet nieświadomie sprawiać, że lekarz poszukuje różnych chorób, a całkowicie wyklucza pochodzenie psychiczne problemu.
Czym są stany lękowe?
Stany lękowe stanowią grupę różnych zaburzeń, których objawy mogą pojawiać się napadowo (zaburzenia lękowe napadowe) lub występować przez niemal cały czas (zaburzenia lękowe uogólnione). Do tej grupy zalicza się także zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, w których to chory doświadcza niechcianych myśli, których nie może się pozbyć i/lub musi wykonywać pewne czynności. W stanach lękowych spektrum objawów jest szerokie, najczęściej dotyczy jednak następujących dolegliwości:
- bólów w klatce piersiowej,
- bólów głowy,
- przyśpieszonego bicia serca,
- szumów w uszach,
- mrowienia skóry,
- zaczerwienienia lub zblednięcia skóry,
- niepokoju i lęku,
- napięcia,
- kłopotów z koncentracją.
Oprócz powyższych dolegliwości, w stanach lękowych mogą pojawiać się także inne dolegliwości, w tym kaszel. Jest on wówczas suchy (czyli nie towarzyszy mu odkrztuszanie wydzieliny) i nie wybudza w nocy. Pojawia się także w określonych sytuacjach, zwykle podczas dużego stresu. Leki na kaszel są w tym przypadku nieskuteczne lub mało skuteczne. Ważne jest bowiem leczenie skierowane na główną przyczynę, a więc opierające się na psychoterapii i stosowaniu odpowiednich leków przeciwdepresyjnych – zwykle z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI).
Rekomendacje:
Gajewski P., Interna Szczeklika, Kraków 2020.
Ströhle A., Gensichen J., Domschke K., The Diagnosis and Treatment of Anxiety Disorders. Dtsch Arztebl Int. 2018; 155(37).